Column uit de noodopvang: Verdwaald in trauma en herinnering

In de noodopvang barst het van het talent, van ambities, van creatieve plannen om iets te ondernemen. Zo is er een redactie ontstaan van dichters, schrijvers, kunstenaars en reporters die de komende tijd gaat werken aan kopij voor een eigen magazine. Schrijver Firas Kalousie geeft met een maandelijkse column geïnspireerd door de noodopvang alvast een voorproefje. Dit keer schrijft hij over hoe de realiteit van het opvangschip ervoor zorgt dat het moeite kost om te herinneren wat er vroeger was en gelukkig te zijn met wie je bent.

VERDWAALD IN TRAUMA EN HERINNERING

Mijn leven op het schip roept altijd flashbacks uit mijn kindertijd op en maakt mij geduldiger en sterker. Gisteren at ik in het scheepsrestaurant met een gerust hart totdat een van de mensen die bij mij op het schip woont, een nieuwkomer zoals ik, naast me kwam zitten en zijn bord op tafel zette met de woorden: “Dit voedsel is niet te eten.” Ik zakte weg in mijn hap en stopte een tijdje met kauwen en voelde me plots veranderd in een nare etende man.

Ik vroeg hem: “Waarom zeg je dat? Ik vind het lekker eten.” Hij antwoordde: “Ik weet het niet, het is gewoon eten dat niet lekker is.” Ik dacht terug aan mijn kindertijd toen we bonen en kikkererwten met onze handen aten terwijl we in een mooie cirkel op de grond zaten. We waren eenvoudig en arm, en onze cultuur vereiste dat we aten wat mijn vader meebracht en God dankten voor zijn zegeningen.

Soms, als ik in mijn kamertje op het schip lig te wachten tot mijn ogen in slaap vallen, hoor ik mijn kamergenoot zeggen: “Verdomme dit leven, we slapen hier als dieren…” En mijn herinnering brengt me terug naar mijn kindertijd naar de slaapkamer van mij en mijn broers, waar de koude lucht doorheen floot. Een breuk in het glas van het raam bedekten we met wat oude vodden. Het waren prachtige dagen, en we begroeven onszelf altijd onder de dekens, onze hoofden bedekt onder het dekbed. Onszelf verwarmend met onze adem. God dankend voor Zijn zegeningen voor ons.

We tolereerden zelfs sigarettenrook in de woonkamer, de enige kamer in het huis waar we aten, laat opbleven, gasten ontvingen en waar mijn ouders sliepen en de rookwolken bleven hangen. Onze cultuur staat iedereen in huis toe om een sigaret te roken zonder om toestemming te vragen of zelfs rekening te houden met de aanwezigheid van anderen. En nu zit ik hier in deze woonkamer op het schip. Geweldig, groot, met een 60-inch tv, dag en nacht verwarmd, gratis internet en ik klaag. Waarom? Omdat ik er niet mag roken?!

Ik herinner me ook hoe ik mijn kleren met de hand waste in het land waar ik vandaan vluchtte voordat ik besloot mijn toevlucht te zoeken in Nederland. Hoe ik mijn kamer opruimde en voor mezelf kookte. Vaak at ik schamel brood met een beetje kaas, zodat ik kon overleven. Hoeveel trauma’s heb ik gehad waardoor ik me niet meer herinner wat er vroeger was en ik simpelweg niet gelukkig ben met wie ik ben.

Er is een enorme kloof tussen het verleden en het heden. Ik raak verdwaald in een staat van zoeken naar mijn verloren zelf tussen mijn trauma’s en problemen hier en daar. Dit conflict leidt mijn ogen af van de waarheid die ik niet kan zien waardoor mijn dankbaarheid ontbreekt.

Zal ik vast blijven zitten tussen mijn herinneringen? Of zal er een dag komen waarop ik vertrek op een schip vol nieuwe illusies naar het verlorene en het onbekende? Of zal ik mijn cadeau accepteren en ervan houden en mooie nieuwe herinneringen maken die ik me zal herinneren voordat mijn overplaatsing zich aandient? Misschien komt er pas over vele jaren een antwoord op deze vragen. Of breekt er zelfs een dag aan waarop ik me deze dagen van worsteling zal herinneren en tegen mezelf zal zeggen: “Oh, wat was die tijd geweldig, wonen op een prachtig schip.”

Ik weet het niet.