Column uit de noodopvang: Leven zonder vingerafdruk

In de noodopvang barst het van het talent, van ambities, van creatieve plannen om iets te ondernemen. Zo is er een redactie ontstaan van dichters, schrijvers, kunstenaars en reporters die de komende tijd gaat werken aan kopij voor een eigen magazine. Schrijver Firas Kalousie geeft met een maandelijkse column geïnspireerd door de noodopvang alvast een voorproefje. Hij zou graag willen dat de wet een mens was, omdat een mens gevoelens voor anderen heeft en zich in kan leven in anderen.

LEVEN ZONDER VINGERAFDRUK
Het was mijn beslissing om te ontsnappen. Ja, dat was mijn besluit. Daarna verkocht ik veel van wat ik bezat en leende wat geld van vrienden en familie die het niet eens waren met deze beslissing. Voor mij was de zaak de grenzen van het redelijke te boven gegaan. Wat overbleef in mijn ogen was de dood, gevangenschap of het constant afwijken van wetten en sociale normen. Dit zou een belediging zijn voor het gezin en de samenleving.

Mijn familie stemde in met mijn beslissing, weliswaar met tegenzin. Ook verliet ik mijn land met tegenzin. Het was geen fysieke ontsnapping, maar een psychologische ontsnapping. Waarheen? Ik weet niet waar ik anders normaal kan zijn en kan ademen zoals de rest van de levende mensen op deze planeet.

Ik arriveerde in een Oost-Europees land en beweerde dat ik wilde studeren en een diploma wilde behalen. Uiteraard heb ik, zoals de gewoonte is van alle voortvluchtigen, mijn inschrijving aan de universiteit opgezegd en mijn ontsnapping in gang gezet naar een land dat de mensenrechten respecteert en de mogelijkheid biedt om een normaal leven te leiden. Ik heb voor Nederland gekozen, een klein, rustig, georganiseerd land waar de mensen vriendelijk zijn en dat vluchtelingen evenveel respecteert als zichzelf.

Prachtig, maar zwaar
De eerste stop was Ter Apel. Een goed begin. Na het eerste interview stuurden ze me naar Rotterdam om op een schip te gaan wonen en te wachten op de volgende interviews. Dagen en maanden gingen voorbij totdat het een jaar en zeven maanden werden. En al die tijd wachtte ik op het besluit over mijn verblijfsvergunning. Alles in Nederland is prachtig, maar het wachten is zwaar. Elke dag die voorbijgaat duurde voor mij een jaar. De dagen waren eentonig, saai en hetzelfde, ondanks het goede eten en de geweldige accommodatie.

Uiteindelijk ontving ik een brief van de IND en het besluit schokte me. Ik moet verhuizen naar het land waar ik vandaan kwam, ook al heeft dit land mij niet opgeëist en geen bevestiging naar Nederland gestuurd of een reactie gestuurd dat ik daar ooit woonde. Het zijn de wetten die we moeten respecteren, wetten die niet begrijpen, weten of beseffen wat menselijke gevoelens zijn. De wet is de wet en ik moet gaan. Voor het eerst in mijn leven haat ik de wet en wil die overtreden.

Wat zou ik graag willen dat de wet een mens was, omdat een mens gevoelens en gevoelens voor anderen heeft. Een wet zonder ziel is niets anders dan een guillotine die niet beseft wat hij doet als hij op de nek van mensen valt. Wat zou ik nu willen dat ik geen afdruk of identiteit had die mij zou controleren en onder druk zou zetten om te vertrekken.

Ik geloof dat we gedoemd zijn te vertrekken. Soms vertrekken we door ons verlangen naar een nieuw leven, en soms vertrekken we met geweld. Ik wil hier niet weggaan. Ik wil mijn vingerafdrukken uitvegen en mijn nationaliteit wissen. Ik wil leven. Ik wil mijn spullen niet opnieuw inpakken en in een reistas stoppen. Ik wil niet naar het vliegveld, ik wil geen trein nemen en ik wil niet wachten. Is het mogelijk om hier te leven zonder vingerafdrukken? Zonder identiteitsbewijs? Gewoon leven!

Firas Kalousie, afkomstig uit Syrië, is kunstenaar, theatermaker, acteur, regisseur en schrijver van twee boeken met korte verhalen en artikelen voor kranten en tijdschriften. Hij heeft ook een kunstwerk in Rotterdam bij een gemeentekantoor aan de Botersloot hangen, ‘Achter de stilte’ getiteld, en eerder exposeerde hij al in Zwitserland, Nederland en Syrië. Hij schreef en regisseerde toneelstukken en films. Zijn voorstelling ‘Since the very beginning’ werd in theater De Spiegel in Zwolle opgevoerd en in Rotterdam was in Theater De Banier onlangs de door hem geschreven en geregisseerde pantomime voorstelling ‘Binnenstebuiten’ te zien waarin nieuwkomers de hoofdrol speelden.